ΑΝΤΙΣΥΛΛΗΨΗ

ΑΝΤΙΣΥΛΛΗΨΗ

Με τον όρο αντισύλληψη εννοούμε το σύνολο των μεθόδων που μπορεί να χρησιμοποιεί ένα ζευγάρι προκειμένου να μην προκύψει μια ανεπιθύμητη εγκυμοσύνη.
Οι μέθοδοι αντισύλληψης διακρίνονται σε :
1. Φυσικές μεθόδους
2. Μεθόδους φραγμού
3. Ενδομήτρια αντισυλληπτικά σπειράματα
4. Ορμονική αντισύλληψη
5. Χειρουργική αντισύλληψη
Η κάθε μέθοδος έχει ξεχωριστή αποτελεσματικότητα. Η αποτελεσματικότητα διακρίνεται σε θεωρητική και πραγματική. Ο διαχωρισμός αυτός έχει να κάνει με το κατά πόσο η μέθοδος εφαρμόζεται σωστά από τους χρήστες.

1. Φυσικές μέθοδοι.
• Διακοπτόμενη συνουσία. Πρόκειται για μία μέθοδο κατά την οποία πρακτικά το πέος αποσύρεται από τον κόλπο πριν την εκσπερμάτιση. Η αποτελεσματικότητα της μεθόδου δεν είναι υψηλή, ενώ δεν προφυλάσσει και από τα σεξουαλικώς μεταδιδόμενα νοσήματα.
• Μέθοδος αμηνόρροιας λόγω θηλασμού. Πρόκειται για μια μέθοδο που στηρίζεται στο γεγονός ότι κατά τη διάρκεια του θηλασμού λόγω των υψηλών τιμών της προλακτίνης αναστέλλεται η ωορρηξία με αποτέλεσμα να μην μπορούμε να επιτύχουμε κύηση. Κι εδώ τα ποσοστά επιτυχίας δεν είναι υψηλά για διαφόρους λόγους ενώ για να είναι αποτελεσματική θα πρέπει το 90% των διατροφικών αναγκών του βρέφους να καλύπτονται από το θηλασμό, το βρέφος να είναι κάτω των 6 μηνών και να έχουμε αμηνόρροια.
• Μέθοδος ρυθμού. Η μέθοδος αυτή στηρίζεται στην αποφυγή ολοκληρωμένων επαφών τις γόνιμες μέρες, οι οποίες ορίζονται ως 4 μέρες πριν και 4 μέρες μετά την ωορρηξία, η οποία μπορεί να υπολογιστεί είτε με την μέτρηση της θερμοκρασίας ( αύξηση κατά τις μέρες πέριξ της ωορρηξίας), είτε με την εκτίμηση της τραχηλικής βλέννας και τέλος με διάφορα χημικά τεστ. Η μέθοδος αυτή όπως και οι προηγούμενες φυσικές μέθοδοι αντισύλληψης έχουν χαμηλή αποτελεσματικότητα.

2. Μέθοδοι φραγμού
• Διάφραγμα. Πρόκειται για μια θολωτή μεμβράνη από καουτσούκ , συνήθως επικαλυμμένη με σπερματοκτόνες ουσίες η οποία τοποθετείται στον τράχηλο της μήτρας και λειτουργεί αποτρεπτικά για μια ενδεχόμενη κύηση τόσο με μηχανικό όσο και με χημικό τρόπο. Δεν είναι ευρέως χρησιμοποιούμενη διότι δεν είναι καθόλου εύκολη η τοποθέτηση της.
• Το ανδρικό προφυλακτικό. Πρόκειται για την πιο συχνά χρησιμοποιούμενη μέθοδο αντισύλληψης παγκοσμίως. Έχει θεωρητική αποτελεσματικότητα 98% ενώ η πραγματική αποτελεσματικότητα αγγίζει το 85%.

3. Ενδομήτρια αντισυλληπτικά σπειράματα. Σε αυτή τη μέθοδο τοποθετείται στην ενδομήτρια κοιλότητα μια συσκευή μήκους 2-4 εκ που αποτελείται συνήθως από πολυουρεθάνιο. Τα σπειράματα απελευθερώνουν στο εσωτερικό της μήτρας μια ουσία συνήθως χαλκό οποίος δημιουργεί συνθήκες άσηπτης φλεγμονής στην μήτρα καθιστώντας το περιβάλλον αφιλόξενο για τα σπερματοζωάρια και για μια ενδεχόμενη κύηση, ενώ παράλληλα μεταβάλλουν την τραχηλική βλέννα παρεμποδίζοντας και την είσοδο των σπερματοζωαρίων μέσα στην μήτρα.
Η τοποθέτηση τους γίνεται χωρίς νάρκωση πολύ εύκολα στο τέλος της περιόδου ενώ μπορεί να τοποθετηθεί και μετα από κάποια απόξεση ή σπανιότερα μετά από τοκετό.
Οι επιπλοκές από την τοποθέτηση τους είναι εξαιρετικά σπάνιες, ενώ αντένδειξη για την τοποθέτηση τους αποτελούν η ενεργός πυελική φλεγμονή, αδιευκρίνιστη κολπική αιμόρροια και κακοήθεια του γεννητικού συστήματος.

4. Ορμονική αντισύλληψη
• Αντισυλληπτικά χάπια. Πρόκειται ουσιαστικά για έναν από του στόματος χορηγούμενο ορμονικό συνδυασμό οιστρογόνου και κάποιου προγεσταγόνου. Δρα μέσα από την αναστολή της ωορρηξίας και την μεταβολή της τραχηλικής βλέννας. Έχει υψηλή αποτελεσματικότητα σε θεωρητικό επίπεδο όμως στην πραγματικότητα επειδή πρέπει να λαμβάνεται με αυστηρά κριτήρια η πραγματική αποτελεσματικότητα μειώνεται .
Οι ανεπιθύμητες ενέργειες περιλαμβάνουν
 Κατακράτηση υγρών
 Μεταβολή διάθεσης
 Αύξηση κινδύνου εμφράγματος
 Αυξηση κινδύνου θρομβοεμβολικού επεισοδίου
 Δυσλιπιδαιμία
Αντενδείξεις για τη χορήγηση αντισυλληπτικών είναι
 Ηλικία ανω των 35 ετών και καπνίστρια
 Παράγοντες που προδιαθέτουν σε καρδιαγγειακή νόσο
 Υπέρταση
 Ενεργός θρομβοεμβολική νόσος ή ιστορικό αυτής
 Συστηματικός ερυθηματώδης λύκος
 Σκαχαρώδης διαβήτης
 Καρκίνος μαστου κ.α

• Ενδομήτριο σπείραμα με προγεστερινοειδές Πρόκειται για ένα σπείραμα που δεν απελευθερώνει χαλκό αλλά λεβονοργεστρέλη. Έχει υψηλότατη τόσο θεωρητική όσο και πραγματική αποτελεσματικότητα. Στα πλεονεκτήματα της χρήσης του περιλαμβάνεται η μείωση της ποσότητας του αίματος σε κάθε περίοδο ενώ στα μειονεκτήματα η σταγονοειδής αιμόρροια που παρατηρείται για μήνες μετά την τοποθέτηση του.
• Προγεστερινοειδή. Πρόκειται για ορμονικά σκευάσματα που περιέχουν μόνο προγεσταγόνο. Μπορεί να τα βρει κανείς σε μορφή χαπιού, ενδομυϊκής ένεσης ή εμφυτευμάτων υποδόριων

5. Χειρουργικές μέθοδοι. Εδώ περιλαμβάνεται η υστερεκτομή ή η απολίνωση των σαλπίγγων για τις γυναίκες και η διατομή των σπερματικών πόρων για τους άνδρες.