ΕΝΔΟΜΗΤΡΙΩΣΗ

Η ενδομητρίωση είναι μια νόσος η οποία χαρακτηρίζεται από την ανάπτυξη ιστού παρόμοιου με αυτόν του ενδομήτριου (της εσωτερικής στοιβάδας της μήτρας) σε περιοχές εκτός της ενδομητρικής κοιλότητας. Η αιτιολογία της δεν έχει αποσαφηνιστεί πλήρως μολονότι έχουν διατυπωθεί διάφορες θεωρίες. Προσβάλλει το 10% των γυναικών αναπαραγωγικής ηλικίας ενώ απαντάται σε ποσοστό 25-35% των γυναικών που πάσχουν από υπογονιμότητα.
Υπό φυσιολογικές συνθήκες από το ενδομήτριο προέρχεται το αίμα κάθε περιόδου (εμμήνου ρύσεως). Αν το ίδιο, δηλαδή αιμορραγία συμβαίνει σε κάθε σημείο του σώματος στο οποίο υπάρχει ενδομητρικός ιστός εκτός της μήτρας, όπως συμβαίνει στην ενδομητρίωση τότε στο σημείο εκείνο αναπτύσσεται φλεγμονή ,ίνωση καθώς και συμφύσεις που επηρεάζουν τη φυσιολογική λειτουργία του σημείου και εμφανίζονται τα συμπτώματα της ενδομητρίωσης
Οι εστίες της ενδομητρίωσης, μπορεί να εντοπιστούν σε οποιοδήποτε σημείο της πυέλου, στις σάλπιγγες, στην ουροδόχο κύστη, όπισθεν του τραχήλου της μήτρας στον δουγλάσσειο χώρο, στο έντερο, στις ωοθήκες όπου μπορούν να εμφανιστούν και με τη μορφή κύστεων (ενδομητριωμάτων), αλλά κι σε πολύ απομακρυσμένα σημεία όπως το διάφραγμα, το ήπαρ και η θωρακική κοιλότητα.
Οι έκτοπες αυτές εστίες μπορεί να είναι μεγάλες ή μικρές, συμπωματικές ή μη. Όσο αφορά τα συμπτώματα και την κλινική εικόνα της ενδομητρίωσης αυτή χαρακτηρίζεται από 3 κύρια χαρακτηριστικά. Δυσμηνόρροια, δυπαρεύνεια, και υπογονιμότητα.
Όσο αφορά τη δυσμηνόρροια, πρόκειται για έντονο πόνο ο οποίος εμφανίζεται 1-2 μέρες πριν την περίοδο μετα την ηλικία των 20 συνήθως ετών ,δεν υποχωρεί με τα συνήθη παυσίπονα και όσο περνάει ο καιρός από περίοδο σε περίοδο γίνεται εντονότερος
Η εμφάνιση δυσπαρεύνειας(δηλαδή έντονου πόνου κατά την σεξουαλική επαφή) σχετίζεται με την καθήλωση της μήτρας λόγω συμφύσεων και με την ανάπτυξη εστιών ενδομητρίωσης στο χώρο πίσω από τον τράχηλο της μήτρας γνωστό και ως δουγλάσσειο χώρο.
Συχνά οι γυναίκες που πάσχουν από ενδομητρίωση αντιμετωπίζουν προβλήματα υπογονιμότητας. Η ανάπτυξη συμφύσεων λόγω της νόσου στην περιοχή της πυέλου επηρεάζει τη φυσιολογική λειτουργία των σαλπίγγων που είναι απαραίτητη για την γονιμότητα. Γι’ αυτό δεν πρέπει να παραλείπεται η διενέργεια ελέγχου για ύπαρξη ενδομητρίωσης σε υπογόνιμες γυναίκες.
Η διάγνωση της νόσου γίνεται συνδυαστικά από την λεπτομερή λήψη ιστορικού και την αξιολόγηση συμπτωμάτων όπως η δυσμηνόρροια και η δυσπαρεύνεια, και με την συμβολή κάποιων απεικονιστικών εξετάσεων όπως ο υπέρηχος και αιματολογικών εξετάσεων πχ ca125 χωρίς να είναι από μόνος του διαφοροδιαγνωστικός δείκτης.
Η οριστική ωστόσο διάγνωση θα γίνει με τη βοήθεια της λαπαροσκόπησης κατά τη διάρκεια της οποίας θα γίνει και η ταξινόμηση της νόσου αλλά και η εξαίρεση όσο περισσότερων εστιών γίνεται
Η χειρουργική αντιμετώπιση αποτελεί μια σύγχρονη και αποτελεσματική μέθοδο για γυναίκες που επιθυμούν τεκνοποίηση, αρκεί να γίνεται από ειδικά εκπαιδευμένους χειρουργούς σε ειδικά κέντρα.
Εκτός από τη χειρουργική θεραπεία υπάρχει και η συντηρητική με τη χορήγηση διαφόρων φαρμακευτικών σκευασμάτων, από απλά παυσίπονα που αντιμετωπίζουν όμως απλά το σύμπτωμα μέχρι και πιο ειδικές θεραπείες που σκοπό έχουν να αναστείλουν τη λειτουργία του ενδομητρικου ιστού.
Ενδεικτικά στην κατηγορία αυτή ανήκουν τα αντισυλληπτικά δισκία, δισκία προγεσταγόνων , αναστολείς αρωματάσεις, νταναζόλη, GnRh ανάλογα . Τα τελευταία προκαλούν ένα είδος φαρμακευτικής εμμηνόπαυσης και καλό θα ήταν να μην χορηγούνται για μεγάλο διάστημα.
Σε κάθε περίπτωση η θεραπεία εξατομικεύεται ανάλογα με τις ανάγκες της κάθε ασθενούς.
Συμπερασματικά η ενδομητρίωση είναι μια σύνθετη νόσος με ευρύ φάσμα συμπτωμάτων που απαιτεί μεθοδευμένη διερεύνηση από γυναικολόγο.